Książę jaworski Bolko I Srogi był nie tylko znakomitym politykiem i wodzem, ale także – czy może nawet przede wszystkim – dobrym gospodarzem dla swojego księstwa i ziem, którymi się opiekował. Jawor zawdzięcza mu w pierwszym rzędzie wzniesienie kamiennych murów obronnych i rozbudowę zamku na przełomie lat 80-tych i 90-tych XIII wieku. Do tej pory miasto otoczone było niskim wałem drewniano – ziemnym o raczej mizernej wartości militarnej. Chronił on tylko przed bandami rozbójników. Na pewno nie zatrzymałby regularnego wojska wyposażonego w machiny oblężnicze. Kamienny mur, wzmocniony basztami, podniósł bezpieczeństwo miasta oraz jego prestiż na zupełnie nowy poziom. Doniosłe znaczenie dla przyszłego rozwoju miejskiego samorządu miał otrzymany od księcia w 1292 roku przywilej sądu dziedzicznego.

Również w Strzegomiu staraniem Bolka wzniesiono w latach 90-tych kamienne mury i zamek. Kamiennej Górze w 1292 roku książę nadał prawa miejskie, oraz wybudował zamek dla wzmocnienia jej obronności. Podobny zamek wzniesiono również w Świdnicy oraz w Ziębicach. Także dla Wlenia, dzięki licznym przywilejom panowanie Bolka było epoką szybkiego rozwoju. Ząbkowice otrzymały wówczas prawo mili oraz prawo składu w odniesieniu do soli i ołowiu. To tylko kilka przykładów z długiej listy. Bolko dbał o swoje miasta obdarzając je różnymi przywilejami oraz zapewniając pokój, tak ważny dla właściwego rozwoju. Dzięki takiej polityce pod koniec życia był najbogatszym Piastem śląskim. Do legendy przeszedł jego przydomek „Korona Śląska”.

Bolko II Srogi zmarł w 1301 r. W pamięci potomnych pozostał jako władca wybitny, czasem okrutny, ale na pewno dobrze gospodarzący. To dzięki jego zapobiegliwości najbardziej dotąd zacofany region Dolnego Śląska stał się podstawą potęgi książąt jaworskich i świdnicko – jaworskich oraz bazą dla ostatniej próby zachowania niezależności od Czech. Bolko dochował się trzech synów – Bernarda, Henryka oraz Bolka. Ponieważ w chwili śmierci ojca byli małoletni, rządy w księstwie objęła wdowa – księżna Beatrycze, oraz jej brat – margrabia brandenburski Hermann. W 1305 roku wiek sprawny osiągnął książę Bernard, który został następcą Bolka II na Jaworze i Świdnicy. Dwa lata później jego współrządcą został najmłodszy z braci – książę Henryk. W 1312 roku książę Bernard oddał mu Jawor, w którym ten rządził odtąd jako Henryk I Jaworski.

Piotr Pacak